Москва, Вашингтон хоёрын дипломат дайн. Юу болоод байна вэ?
ОХУ-д гурван жилээс дээш хугацаагаар ирсэн АНУ-ын Элчин сайдын яамны ажилтнууд нэгдүгээр сарын 31 гэхэд тус улсыг орхин гарах ёстой гэж ОХУ-ын ГХЯ мэдэгдлээ. Өмнө нь АНУ-д суугаа ОХУ-ын Элчин сайд Оросын 27 дипломатч, тэдний гэр бүлийнхэн Вашингтоныг орхихоос өөр аргагүй байдалд хүрнэ гэж мэдэгдсэн. Үүний дараа Америкийн тал энэ нь хөөж гаргасан хэрэг биш гэдгийг нотолсон.
"Тоглоомыг Америкийн түншүүд тулгасан"
ОХУ-ын ГХЯ-ны хэвлэлийн төлөөлөгч Мария Захарова лхагва гарагт хэлэхдээ, Оросын дипломатчдыг АНУ-аас явах гэж байгааг "яг хөөж гаргах явдал" гэж үзэж байгаа бөгөөд үүний дагуу хариу үйлдэл үзүүлэх бодолтой байна.
Гурван жилээс дээш хугацаагаар ажлаар явсан АНУ-ын Элчин сайдын яамны ажилтнууд ирэх оны нэгдүгээр сарын 31 гэхэд Оросыг орхин явах ёстой бөгөөд хэрэв Вашингтон долдугаар сарын 1 гэхэд буулт хийхгүй бол өөр нэг хэсэг дипломатчдыг мөн тус улсаас хөөнө. Нийт тоо нь АНУ-аас явуулахаар зарласан оросуудын тоотой тэнцэж байна "гэж Захарова хэлэв.
"Сонголт биднийх биш гэдгийг би онцлон хэлмээр байна. Манай Америкийн түншүүд бидэнд ийм тоглоом тулгасан. Бид тэднийг гэгээрүүлэхийг удаан хугацаанд хичээж, асуудлыг ямар нэгэн бүтээлч шийдэлд хүргэхийг оролдсон ч тэд сонголтоо хийсэн. "гэж тэр нэмж хэлжээ.
"Болж байгаа үйл явдал бол хөөж тууж байгаа хэрэг биш"
Аравдугаар сарын сүүлчээр Захарова хэлэхдээ, АНУ ойрын саруудад Оросын 55 дипломатч, дипломат төлөөлөгчийн газрын ажилтныг тус улсаас гарахыг шаардаж байна. Өнгөрсөн долоо хоногт ОХУ-аас АНУ-д суугаа Элчин сайд Анатолий Антонов 1-р сарын 30-нд Оросын 27 дипломатч, 6-р сарын 30-нд мөн тооны дипломатч гэр бүлийн хамт тус улсаас гарна гэж мэдэгджээ.
АНУ-ын Төрийн департамент Оросын дипломатчдыг тус улсыг орхиж байгаа нь хөөгдөж буй явдал бус харин ротаци гэж үзэх ёстой гэжээ.
"Болж байгаа зүйл бол албадан гаргах явдал биш. Оросын эрх баригчдад мэдээж дипломат корпусын явж буй гишүүдийг солихыг анхааруулсан. Эдгээр журам нь шийтгэл биш боловч АНУ, ОХУ-ын тэгш байдлыг хангах үүднээс нэвтрүүлсэн" хэмээн АНУ-ын Төрийн департаментын төлөөлөгч Жалина Портер мэдэгдэв.
Түүний хэлснээр, Орос өөрөө Америкийн дипломатчдад гурван жилийн хугацаатай байх эрхийг олгодог бөгөөд Вашингтон жил орчмын өмнө Москвад ижил дүрмийг баримтлахаа мэдэгдсэн байна.
Элчин сайд Антонов хариуд нь, жилийн өмнө АНУ-ын Төрийн департамент Вашингтон дахь Элчин сайдын яам болон Нью-Йорк, Хьюстон дахь Ерөнхий консулын газрын ажилтнуудад гурван жилийн хугацаагаар зорчих хязгаарлалтыг нэг талын журмаар тогтоосон гэж мэдэгдэв.
Антоновын хэлснээр, Америкийн эрх баригчид визний хугацааг сунгах, хилээр нэвтрэх зөвшөөрөл олгох ажлыг зориудаар хойшлуулж, дипломатуудын эхнэр, нөхрийн магадлан итгэмжлэлийг цуцалж, үр хүүхдэд нь виз олгохгүй байх замаар "гэр бүл салгах бодлого баримталж байна" гэжээ. Элчин сайд “Бидний хувьд визний асуудал шийдэгдээгүй, боловсон хүчний дутагдалд ороод байна” гэж гомдолложээ.
Бусад орны дипломатуудын хувьд АНУ-д таван жилийн хугацаатай байх тул "биднийг бодитойгоор хөөх тухай ярьж байна" гэж Оросын Элчин сайд онцоллоо.
Хэчнээн дипломат ажилтан үлдсэн бэ?
Америкийн сенаторууд ч дипломат төлөөлөгчийн газрын нөхцөл байдалд сэтгэл дундуур байна. Тэд аравдугаар сарын эхээр АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жо Байденд захидал илгээж, тэдний тооцоолсноор тус улсад Оросын 400 гаруй дипломат ажилтан байгаа бол Орост 100 орчим америк дипломат ажилтан байгаа гэсэн байна.
Энэхүү тэнцвэргүй байдал нь дипломат төлөөлөгчийн газрын өдөр тутмын үйл ажиллагаа болон АНУ-ын Төрийн департамент Орост амьдардаг эсвэл тус улсад зорчиж буй америкчуудын хэрэгцээг хангах чадварыг алдагдуулж байна гэж сенаторууд үзжээ.
Сенаторууд Байденыг Москва дахь ЭСЯ-ны ажилтнуудын тоог нэмэгдүүлэхийн тулд "нэн даруй арга хэмжээ авч", Оросын эрх баригчид энэ асуудлаар хамтран ажиллахаас татгалзвал Оросын 300 дипломатчийг тус улсаас хөөн гаргахыг уриалсан юм.
Гэвч Оросын ГХЯ Америкийн сенаторуудын тооцоотой санал нийлэхгүй байна. Захаровагийн хэлснээр, Америкийн талаас Орост 130 орчим хүн ажилладаг бөгөөд Вашингтон дахь Оросын төлөөлөгчийн газар, Нью-Йорк, Хьюстон дахь хоёр Ерөнхий консулын газарт 200 хүрэхгүй хүн ажилладаг.
Орос, АНУ-ын дипломат төлөөлөгчийн газруудын ажилтнуудыг цомхотгох ажил энэ оны дөрөвдүгээр сард эхэлсэн бөгөөд үүний дараа Вашингтон Москвагийн эсрэг шинэ хориг арга хэмжээ авч, Америкийн эрх баригчдын үзэж байгаагаар тусгай албадтай холбоотой байсан Оросын 10 дипломатчийг хөөсөн юм.
Москва дахь АНУ-ын Элчин сайдын яам виз олгохоо зогсооно
Москва мөн хариу арга хэмжээ авч Москва дахь АНУ-ын ЭСЯ-ны төлөөлөгч Ребекка Росс зэрэг 10 дипломатчийг хөөж, АНУ-ыг "найрсаг бус улс"-ын жагсаалтад оруулж, Орос болон гадаадын ажилчдыг төлөөлөгчийн газартаа ажиллуулахыг хориглов.
Үүний дараа АНУ Москва, Владивосток, Екатеринбург дахь дипломат төлөөлөгчийн газрын 180 гаруй ажилтнаа цомхотгожээ.
Дөрөвдүгээр сарын сүүлээр Москва дахь АНУ-ын Элчин сайдын яам ОХУ-ын эрх баригчид дипломат төлөөлөгчийн газруудад оросуудыг ажилд авахыг хориглосон шийдвэртэй холбогдуулан тавдугаар сарын 12-ноос эхлэн цагаачлалын бус виз мэдүүлэх хүсэлтээ зогсооно гэж мэдэгдэж байв.
Эх сурвалж: ВВС